Adršpach, Adrszpach, Adersbach
czas zatrzymany w skałach

Najstarszy wizerunek Adršpašskich skál pochodzi z roku 1739 jednak miejsce to przez długie lata było zakątkiem znanym jedynie miejscowej ludności. W 1842 roku trwający kilka tygodni pożar lasu odsłonił malownicze skalne labirynty. Ówcześni właściciele owych ziem dostrzegli wówczas wyjątkową wartość drzemiącą w piaskowych skałach i postanowili zbić na tym niezły interes. Szybko wytyczono szlaki turystyczne a aby dodać miejscu powabu i tajemniczości okolicznym skałom nadano nazwy: Głowa cukru, Kochankowie czy Starosta i Starościna, Komin Cukrowy, Ząb, Organy, Chełm, Fotel Babci albo Rynek Słoni.
Na skutek działania wody, wiatru i mrozu skały przybrały fantazyjne kształty, powstały wąwozy, labirynty, wzniesienia czy samotne wieże. Wijące się wśród szpalerów drzew i wysokich pionowych ścian wąskie aleje zaskakują nieustannie, a stumetrowe skalne ściany jawią się co chwila.

Skały Adrszpaskie chronione są obecnie poprzez utworzenie na ich terenie rezerwatu przyrody. Jego wyjątkowość tkwi nie tylko w formach geologicznych i geomorfologicznych, ale także w różnorodności fauny i roślinności. Znajdują się także, na różnych poziomach, dwa szmaragdowe górskie jeziorka, przez które przepływa rzeka Metuja tworząc dwa wodospady. Ich wody są tak czyste, że widać dno. Większe z nich, pozostałość po dawnej piaskowni, usytuowane jest w pobliżu wejścia i można po nim pływać wypożyczonymi kajakami, zaś po mniejszym tratwą. Przeciskając się przez wąskie szczeliny pod koniec trasy dotrzemy do wąskiej Mysiej Dziury, za którą stoi Pianino Karkonosza. Warto jeszcze zwiedzić wąską grotę, w której słychać szmer Wielkiego i Małego wodospadu.

Organy

180° stopniowa panorama w okolicach Głowy Cukru (po stronie prawej)

Targ Słoni

Strażnicy Skał

Rękawica

punkt widokowy "Wielka Panorama"

na skrajnych zdjęciach po prawej i po lewej: wnętrze wąwozu za Gotycka Bramą (Gotická branka).
W 1839 r. polecił ją wybudować baron Ludvik Karel Nadherny. Tutaj znajdowało się pierwsze wejście w skały dlatego część trasy do Bramy Gotyckiej nazwana jest Skalnym Przedmieściem (Skalni Předměsti).
Przez wąskie przejścia wśród blisko 50-metrowej wysokości ścian, po kładkach z desek przechodzi się między omszonymi skałami. Korytarze są wąskie i imponująco wysokie zaś pod drewnianymi mostkami płynie Metuja. Za Gotycką Bramą dolina zwęża się przechodząc momentami w skalną szczelinę o dolnej szerokości 3-4 m a górą miejscami nie przekraczającej pół metra.

Kochankowie

Starosta i Starościna

Rękawica, Skrzat i Żółw na Żabie

Metuja zaczyna swój bieg na wzniesieniu, na zachód od Skał Adrszapskich nad Hodkovicami i Janovicami. Przepływa przez górny odcinek Wilczego Wąwozu, przez sztuczne jeziorko z którego Wielkim i Małym Wodospadem spływa do Skalnego Miasta, a stamtąd płynie do wyjścia ze Skał Adrszpaskich. Metuja ma 71 km długości i łączy się jako lewobrzeżny dopływ z Łabą.

PRAKTYCZNE INFORMACJE

* Turystyczny szlak okrężny po Skalnym Mieście ma 3,5 km a na jego przejście należy sobie zarezerwować około trzech godzin.
* Trasa turystyczna jest płatna ale nie wymagająca żadnej wprawy przy chodzeniu po górach. Znajdują się na niej liczne udogodnienia w postaci wygodnych schodków, poręczy, drabin i miejscami sztucznie wybudowanych chodników i platform.
* Przebywanie poza trasą jest dozwolone wyłącznie dla osób posiadających specjalne zezwolenie (pracowników rezerwatu, naukowców i wspinaczy).
* Wejście na teren rezerwatu znajduje się parę kilometrów na wschód od wsi Dolni Adrspach, na południe od szosy i linii kolejowej z Trutnova.
* Adrspasske i Teplicke Skaly stanowią jeden kompleks turystyczny i można bez problemu przejść wśród skał z Adrspachu do Teplic nad Metują.
* Najbardziej malowniczy jest szlak zielony.
* Na południe do Teplickich skál odbiega szlak żółty o długości ok. 2 km i prowadzi przez największe atrakcje skalnego miasta. Droga powrotna obfituje w przepiękne widoki, to wznosi się w górę, to znów opada.

Adršpašsko-teplické skály - mapa

CIEKAWOSTKI

* Skalne miasto, jak podają przewodniki, zwiedziło wielu znamienitych osobistości, między innymi królowa pruska Luiza, król polski i elektor saski Fryderyk August, Anton hrabia Szpork z Kuksu, cesarz Józef II, cesarz austriacki Karol I, Johann Wolfgang Goethe.
* W połowie XIX wieku Adršpach stał się bardzo popularny i wielu ludzi brało sobie za punkt honoru odwiedzenie tego unikalnego miejsca. Modnym było pozostawienie śladu swojej obecności w postaci wykonanego na skale pamiątkowego napisu. Podobno pewien ubogi student wyposażony w wysoką drabinę, za niewielką opłatą, na pionowych ścianach skalnych rył nazwiska gości i datę ich przybycia do Skalnego Miasta. Choć minęło od tego czasu wielu lat, większość tych napisów nadal można odczytać.
* Oznaczono tu 238 pierwotnych gatunków roślin, między innymi rojownika bagnistego, modrzyka górskiego, wietlicę alpejską, fiołka dwukwiatowego.
* Pod koniec XIX stulecia w Skalnym Mieście stały ławki, kramik z piernikami, a odwiedzającym czas umilały dodatkowo harfistki, których gra rozlegała się echem pośród skał.


Podziel się z innymi swoją opinią...